Ένας νέος θεσμός φιλικής επίλυσης των διαφορών ξεπροβάλλει, χωρίς δικαστήρια και χωρίς δικαστές που κρίνουν υπέρ του ενός ή του άλλου, αλλά που τα μέρη μπορούν μόνα τους να επιλέξουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ο θεσμός αυτός εισήχθη στην Ελληνική νομοθεσία με τον Ν.3898/2010 προκειμένου να εναρμονιστούμε με τις Ευρωπαϊκές οδηγίες και έχει ευρεία εφαρμογή στις ιδιωτικές διαφορές και είναι ήδη σε διαβούλευση η εφαρμογή της και στα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Αναλυτικότερα, συζητείται να εφαρμοστεί αρχικά στο στάδιο της προδικασίας των υπερχρεωμένων νοικοκυριών , με πολύ χαμηλό κόστος, ύψους 200€, το οποίο θα καλύπτεται κατά τα 2/3 από την τράπεζα και κατά 1/3 από τον ιδιώτη.
Άλλοι τομείς στους οποίους εφαρμόζεται ο θεσμός είναι, τα διαζύγια, η επιμέλεια των τέκνων κτλ (οικογενειακές διαφορές), οι κληρονομικές διαφορές, οι εμπορικές και οι μισθωτικές-εξωστικές διαφορές, όπου μέσα σε λίγες μόνο ώρες και όχι μετά από πολλά, επίπονα και πολυέξοδα χρόνια, τα μέρη θα έχουν στα χέρια τους τίτλο εκτελεστό (ισοδύναμο με οριστική δικαστική απόφαση και με ότι αυτό συνεπάγεται), όπου μόνα τους τα μέρη θα έχουν ορίσει τα θέλω τους και τις παραμέτρους που επιθυμούν.
Σκεφτείτε ότι ο Δικαστής δεν γνωρίζει τις ανάγκες σας ή τα παιδιά σας (στις οικογενειακές διαφορές) όπως εσείς και κανείς δεν ξέρει το καλύτερο για τα παιδιά σας ή για τα θέλω σας από εσάς. Στην διαμεσολάβηση όλοι έχουν εξίσου ενεργό ρόλο και όλοι συμβάλλουν με τις απόψεις τους, στο να καταλήξουν στο τελικό αποτέλεσμα, το οποίο αποφασίζουν αποκλειστικά τα μέρη, σύντομα και κυρίως με μικρό κόστος (οικονομικό και ψυχολογικό).
Ήδη με τις πρόσφατες εξετάσεις που διεξήγαγε το Υπουργείο Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, διαπιστεύτηκαν οι πρώτοι 366 Διαμεσολαβητές σε όλη την Ελλάδα και πλέον ο θεσμός μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη και να πάρει σάρκα και οστά.
Τι είναι όμως με απλά λόγια η διαμεσολάβηση και πως μπορεί να λάβει χώρα? Τα μέρη, συμφωνούν και αποδέχονται να προσφύγουν στην διαμεσολάβηση και σε έναν διαπιστευμένο (για την Ελλάδα) Δικηγόρο-Διαμεσολαβητή.
Η διαδικασία είναι εμπιστευτική και δεν δεσμεύει τα μέρη, έως το σημείο που θα καταλήξουν σε κοινά αποδεκτή λύση. Ο διαμεσολαβητής δεν είναι δικαστής, ούτε παίρνει το μέρος του ενός ή του άλλου, αλλά βοηθάει τα μέρη να βρουν την χρυσή τομή, που μόνα τους δεν μπορούν να βρουν ή που και να την έχουν βρει χρειάζεται δικαστική επικύρωση. Όταν τα μέρη καταλήξουν στην επιθυμητή (για όλους) λύση, μπορούν να συντάξουν ένα πρακτικό, το οποίο αν κατατεθεί στην γραμματεία του Μονομελούς Πρωτοδικείου της έδρας της διαμεσολάβησης από τον Διαμεσολαβητή, αποτελεί τίτλο εκτελεστό άμεσα, ο οποίος δηλαδή εξομοιώνεται με οριστική δικαστική απόφαση.
Η διαδικασία της διαμεσολάβησης είναι γρήγορη, τελειώνει εντός (το πολύ συνήθως) 24 ωρών και έχει χαμηλό κόστος, το οποίο πληρώνεται συνήθως ισομερώς από κάθε πλευρά. Στην διαμεσολάβηση δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος (όπως στα δικαστήρια), αλλά και οι δύο πλευρές είναι νικητές, αφού μόνοι τους θα επιλέξουν το αποτέλεσμα της υπόθεσής τους.
Απ΄ όλα τα ανωτέρω, γίνεται κατανοητό, ότι αυτές τις δύσκολες εποχές της μεγάλης κρίσης, ο νομοθέτης θέλει να εξασφαλίσει ακόμα και τους ασθενέστερους, που δεν μπορούν να προσφύγουν στην δαπανηρή και χρονοβόρα Ελληνική Δικαιοσύνη και που πλέον θα μπορούν να επιλύσουν τις διαφορές τους σύντομα, έξω από τις δικαστικές αίθουσες και τα αδιάκριτα βλέμματα και με μικρό κόστος. Έτσι, όλοι πλέον θα μπορούν να νοιώθουν δικαιωμένοι και όχι παραγκωνισμένοι από την Δικαιοσύνη.
Κλεονίκη Δημητρ. Γκουβίτσα Δικηγόρος - Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (εκπαίδευση και πιστοποίηση από την Toolkit Int. σε συνεργασία με το ΚΕΔΙΠ (Πειραιά)